ΔΟΑ

Κατά την παραμονή του στην Ελλάδα, συζήτησε την ανάγκη δημιουργίας ενός ακαδημαϊκού ιδρύματος αφιερωμένο στη μελέτη του Ολυμπιακού Κινήματος και των τάσεων του, με τον φίλο του Ιωάννη Χρυσάφη, επικεφαλής του Τμήματος Φυσικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ο Coubertin πίστευε ότι το Ολυμπιακό Κίνημα δεν έπρεπε να παρεκκλίνει από τους εκπαιδευτικούς του στόχους, και είχε γράψει: «Δεν κατόρθωσα να φέρω εις πέρας αυτό που επεδίωκα. Πιστεύω ότι ένα κέντρο Ολυμπιακών μελετών θα βοηθούσε στη διατήρηση και ανάπτυξη του έργου μου περισσότερο απ' οτιδήποτε άλλο και θα το κρατούσα μακριά από εσφαλμένες ατραπούς που με φοβίζουν».

Οι ιδέες του Coubertin συνεπιπταν με τους σκοπούς της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων της Ελλάδος, η οποία επιθυμούσε να δημιουργήσει ένα ακαδημαϊκό κέντρο - στα πρότυπα του αρχαίου γυμνασίου - , για να θέσει τα επιστημονικά θεμέλια της εκπαιδευτικής αξίας του αθλητισμού, με την εκπόνηση μελετών και την οργάνωση κλασικών αγώνων. Οι απρόοπτοι θάνατοι του Χρυσάφη (1930) και του Coubertin (1937) δεν τους επέτρεψαν να δουν τις ιδέες τους να υλοποιούνται.
‍
Ένα χρόνο μετά τον θάνατο του Coubertin -κατόπιν επιθυμίας του- η καρδιά του τοποθετήθηκε σε αναθηματική στήλη στην Αρχαία Ολυμπία. Τούτο αναζωπύρωσε την ιδέα της ίδρυσης ενός κέντρου Ολυμπιακών Σπουδών στην Αρχαία Ολυμπία.

Το σχέδιο ανέλαβε ο Ιωάννης Κετσέας, μαθητής του Χρυσάφη στον Εθνικό Όμιλο Γυμναστικής και Γραμματέας της Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων της Ελλάδος, και ο Γερμανός Carl Diem, στενός συνεργάτης του Coubertin, αφοσιωμένος στο Ολυμπιακό Κίνημα και την παιδεία. Ο Diem και ο Κετσέας, που είχαν συνεργαστεί για την πρώτη Λαμπαδηδρομία από την Ολυμπία στο Βερολίνο το 1936, συνεργάστηκαν για την υλοποίηση του Κέντρου Ολυμπιακών Σπουδών.

Το 1938 εκπονήθηκε το αρχικό σχέδιο λειτουργίας της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας (ΔΟΑ) και υποβλήθηκε στην Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων της Ελλάδος, η οποία το ίδιο έτος, συμπεριέλαβε στο καταστατικό της την ίδρυση και λειτουργία της ΔΟΑ ως έναν από τους στόχους της. Κατά την 38η Σύνοδο της ΔΟΕ στο Κάιρο, τα μέλη της ΔΟΕ ενημερώθηκαν από την Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων της Ελλάδος για τον ελληνικό νόμο που είχε πρόσφατα ψηφισθεί για την ίδρυση μιας Ολυμπιακής Ακαδημίας στην Ελλάδα. Έναν χρόνο αργότερα, στην 39η Σύνοδο της ΔΟΕ στο Λονδίνο, η ΔΟΕ αποφάσισε να θέσει υπό την αιγίδα της αυτόν τον θεσμό που θα υπηρετούσε τα ολυμπιακά ιδεώδη.

Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, στη 41η Σύνοδο της ΔΟΕ, στη Στοκχόλμη, τον Ιούνιο του 1947, υποβλήθηκε ένα λεπτομερές μνημόνιο σχετικά με τη λειτουργία της Ακαδημίας, που είχαν εκπονήσει οι Κετσέας και Diem. Στις 28 Απριλίου 1949, η 44η Σύνοδος της ΔΟΕ στη Ρώμη ενέκρινε ομόφωνα την ίδρυση της ΔΟΑ, και ανέθεσε την εφαρμογή και λειτουργία της στην Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων της Ελλάδος, υπό την αιγίδα της ΔΟΕ. Αρκετά χρόνια αργότερα, και μετά από πολλούς αγώνες, προγραμματίστηκε τελικά η πρώτη σύνοδος της ΔΟΑ για το καλοκαίρι του 1961, ούτως ώστε να συμπέσει με την ενακτήρια τελετή του αρχαίου σταδίου της Ολυμπίας, το οποίο είχε ανασκαφεί χάρις στην πρωτοβουλία του Carl Diem, που εξασφάλισε τη δαπάνη για το έργο.

Η Διεθνής Ολυμπιακή Ακαδημία εγκαινιάστηκε επίσημα στις 16 Ιουνίου 1961 και τις εργασίες της πρώτης Συνόδου διηύθυναν ο Κλεάνθης Παλαιολόγος, Διευθυντής του Τμήματος Φυσικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Αθηνών και ο Γερμανός καθηγητής Lotz.

Από το 1962 μέχρι και το 1990, το ακαδημαϊκό έργο της Ακαδημίας συντόνιζε ο αείμνηστος Κοσμήτορας της, Όττο Σίμιτσεκ, του οποίου η συνεισφορά στην ανάπτυξη της Ακαδημίας ήταν ανεκτίμητη. Μαζί με τον καθηγητή Παλαιολόγο, που είχε αναγορευτεί επίτιμος Αντιπρόεδρος της Ακαδημίας, χάραξαν την πορεία της για τρεις δεκαετίες και αμφότεροι τιμήθηκαν με το Χρυσό Μετάλλιο της Ακαδημίας. Στην επιστημονική ανάπτυξη της ΔΟΑ ήταν καθοριστική και η συμβολή του καθηγητή της φιλοσοφίας των θρησκειών, Ν. Νησιώτη, ο οποίος διετέλεσε Πρόεδρος της Ακαδημίας από το 1977 μέχρι τον θανατό του το 1986.

Κατά την πρώτη δεκαετία τηςλειτουργίας της, οι δραστηριότητες της ΔΟΑ περιορίστηκαν στη Διεθνή Σύνοδο για Νέους Μετέχοντες. Από το 1970, η ΔΟΑ υλοποίησε σταδιακά πρόσθετα εκπαιδευτικά προγράμματα για να καλυφθούν ολα τα θέματα του Ολυμπιακού Κινήματος.

Σήμερα, στις εγκαταστάσεις στην Αρχαία Ολυμία διεξάγονται πολλές διαφορετικές εκδηλώσεις. Μέχρι το 1966, οι μετέχοντες ζούσαν σε σκηνές και οι σύνοδοι γίνονταν κάτω από πεύκα. Τα πρώτα κτίρια ολοκληρώθηκαν το 1967 και σταδιακά προστέθηκαν με αθλητικές εγκαταστάσεις και νέα κτίρια. Το νέο συνεδριακό κέντρο ολοκληρώθηκε το 1994, διαθέτοντας σύγχρονες εγκαταστάσεις και μέσα στην υπηρεσία των μετεχόντων. Σε αναγνώριση της συμβολής της στους ανθρωπιστικούς σκοπούς που υπηρετεί και στην ανάπτυξη του Ολυμπιακού Κινήματος, η ΔΟΑ τιμήθηκε με το βραβείο Bonacosa το 1961 και το 1970 και το Ολυμπιακό Κύπελλο το 1981. Το 2021 οι εγκαταστάσεις ανακαινίστηκαν ριζικά με την οικονομική υποστήριξη του η ΔΟΕ.